کمیته 200/99/16 چگونه به گزارشات رسیدگی می‌کند؟

آیا هر گزارشی از دفتر مبارزه با فرار مالیاتی برگ تشخیص و جریمه در پی دارد؟ خیر، ابدا اینطور نیست. بخشنامه 200/99/16 بلافاصله پس از مشخص کردن اعضای کمیته رسیدگی به تراکنش‌های بانکی و گردش حساب مشکوک، روش کار این کمیته را مشخص می‌نماید. اعضای این کمیته موظفند در ابتدا شرایط مودی را رصد نمایند. درواقع آنها قبل از احضار مودی و درخواست توضیحات، موظفند از وجود مشکل و عدم همخوانی در فعالیت‌های پولی و مالی او مطمئن گردند.

اعضای این کمیته قبل از دعوت از مودی و آغاز حسابرسی میزان تراکنش‌های او را با اظهارنامه‌های مالیاتی از مودی و مالیات پرداختی او مقایسه می‌نمایند. اگر اکثریت اعضا کمیته اطلاعات واصله را با اظهارات و مالیات پرداختی مودی تا حد زیادی همسان یابند، حسابرسی انجام نخواهد شد. در این صورت کمیته عدم نیاز به احضار مودی در مورد تراکنش بانکی مشکوک به دفتر مبارزه با فرار مالیاتی گزارش میکند. 

  

گروهبندی مودیان با توجه به پرونده مالیاتی

از طرف دیگر، درصورت وجود مغایرت قابل توجه، مودیان را در سه گروه قرار می‌دهد:

 رسیدگی به تراکنش‌های بانکی مودیان با یک پرونده مالیاتی (حقیقی و حقوقی): در اینصورت کمیته باید در کمکتر از پنج روز کاری، اطلاعات گردش حساب و تراکنش‌های بانکی را در اختیار گروه رسیدگی ویژه قرار دهد. این گروه بررسی را آغاز می‌نماید و اگر مشخص شود این اطلاعات متعلق به کسب و کاری اعلام نشده است، ممیزین پرونده جدیدی برای آن فعالیت ایجاد نموده و اظهارنامه براوردی آن را با توجه به اطلاعات تراکنش،حساب بانکی و اینتاکد، تهیه می‌نمایند. این اظهارنامه باید به مودی تحویل گردد و او 3 ماه برای اعتراض و ارائه اظهارنامه جدید فرصت خواهد داشت. 

بررسی اطلاعات تراکنش و حساب بانکی اشخاص حقیقی با بیش از یک پرونده مالیاتی: در اینصورت کمیته دوهفته برای دعوت از مودی و اخذ کتبی توضیحاتش زمان خواهد داشت. اگر این پرونده‌ها در چند حوزه مختلف باشند، رسیدگی باید در حوزه دریافت کننده اطلاعات از دفتر مبارزه با پولشویی بررسی گردد. 

رسیدگی به تراکنش‌های بانکی اشخاص حقیقی و حقوقی که در نظام مالیاتی پرونده ندارند: در این موارد کمیته دوهفته برای تحقیقات و دعوت از مودی زمان خواهد داشت. در این موارد پس از دعموت از صاحب یا صاحبان حساب، باید با توجه به دلایل تراکنش‌های مشکوک بانکی پرونده مالیاتی جدیدی برای این اشخاص افتتاح گردد. کمیته باید تراکنش‌ها را نیز در اختیار گروه رسیدگی ویژه قرار دهد. اگر اشخاص به دعوت پاسخی ندهند اداره مالیات باید براساس مدارک پرونده جدید ایجاد نموده و برای آن اظهارنامه براوردی مالیات صادر نماید. 

در برخی موارد نیز اشخاص ادعا می‌کنند تراکنش‌ها مربوط به اشخاص دیگری هستند. بعنوان مثال دوستی که با کارتخوان آنها کار می‌کند و یا حسابی که به هر دلیلی در اختیار شخص دیگری قرار گرفته است. از نظر قانون واگذاری حساب به غیر وجاهت ندارد و هرکس مسئول پاسخگویی به حساب خویش است. با اینحال بخشنامه 200/99/16 در مورد انعطاف بیشتری ایجاد نموده است. بر اساس این بخشنامه، اگر شرایط زیر برقرار باشد، این ادعا پذیرفته خواهد شد:

• صاحب حساب این موضوع را که حساب در اختیار دیگری بوده است را کتبا اعلام نماید.
•  شخص جدید نیز کتبا این ادعا را تایید نماید. 
• سازمان امور مالیاتی مدارکی برای درست بودن این ادعا در دست نداشته باشد.

در اینصورت بررسی‌ها متوجه شخصی خواهند شد که ادعا کرده صاحب اصلی تراکنش‎‌هاست. در این مرحله دوباره همه‌چیز برای شخص جدید از ابتدا آغاز می‌گردد. اگر پرونده مالیاتی داشته باشد، بررسی می‌گردد که آیا این اطلاعات با سایر اطلاعات همخوانی دارد یا خیر.